Yeni bir araştırma, genel sağlık açısından uykunun egzersizden daha kritik bir rol oynayabileceğini ortaya koydu. Dünya genelinde 70 binden fazla kişinin verilerini inceleyen bilim insanları, çoğu insanın hem yeterli uyku almayı hem de önerilen fiziksel aktivite düzeyini aynı anda sağlayamadığını belirledi.
Araştırma, Communications Medicine dergisinde yayımlandı ve 3,5 yılı kapsayan geniş bir zaman aralığında kişisel takip cihazları aracılığıyla toplanan verileri analiz etti. Bulgulara göre, katılımcıların yalnızca yaklaşık yüzde 13’ü, önerilen günde 7–9 saat uyku ve 8 bin adım hedefini düzenli olarak yerine getirebiliyor.
Flinders Üniversitesi’nde uyku sağlığı araştırmacısı olan çalışmanın başyazarı Josh Fitton, bu oranın düşündürücü olduğunu belirterek, “Her gün hem önerilen uyku hem de aktivite seviyelerine ulaşabilen insanların oranı son derece düşük” dedi. Fitton, sağlık rehberlerinin gerçek hayatla ne kadar örtüştüğünü yeniden değerlendirmek gerektiğini vurguladı.
Araştırmanın dikkat çeken bir diğer bulgusu ise birçok kişinin ya sadece yeterli uyuyabildiği ya da yalnızca aktif bir yaşam sürebildiği yönünde. Ancak her iki kriteri birden karşılayabilen bireylerin sayısı oldukça sınırlı.
Katılımcıların yaklaşık yüzde 17’si, günde ortalama 7 saatin altında uyuyup 5 bin adımın altında kaldı. Bu grup, uzmanlar tarafından “hareketsiz” olarak tanımlandı ve kronik hastalık, kilo artışı ve ruh sağlığı sorunları açısından daha yüksek risk taşıyor.
Araştırma aynı zamanda uyku ile fiziksel aktivite arasındaki ilişkiyi de gözler önüne serdi. Ortalama olarak gece 6–7 saat uyuyan kişilerin, ertesi gün en fazla adımı atan grup olduğu belirlendi. Bu da uyku kalitesinin, fiziksel hareketliliği doğrudan etkileyebileceğini gösteriyor.
Araştırmanın kıdemli yazarı ve Flinders Üniversitesi profesörü Danny Eckert, “Uykuya öncelik vermek, enerji, motivasyon ve hareket kapasitesini artırmanın en etkili yolu olabilir” dedi. Eckert, uyku düzenini iyileştirmek için ekran süresini azaltmak, düzenli uyku saati belirlemek ve sakin bir ortam yaratmak gibi basit adımların büyük fark yaratabileceğini ifade etti.
Araştırmanın bazı sınırlamaları da bulunuyor. Verilerin kişisel takip cihazlarına dayanması nedeniyle, bu sonuçların genellenebilirliği sınırlı olabilir. Zira bu tür cihazlar daha çok yüksek gelirli ülkelerde yaygın olarak kullanılıyor.
Uzmanlar, yoğun hayat temposunda öncelik verilmesi gereken şeyin uyku olduğunu vurguluyor. Zamanı kısıtlı olan kişilerin önce uykularını düzene sokmaları, daha sağlıklı ve aktif bir yaşam için atılacak en güçlü adımlardan biri olabilir.
