Yeni bir bilimsel analiz, Mars’taki zaman akışının Dünya’dakinden belirgin şekilde ayrıldığını ortaya koydu. ABD Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü (NIST) fizikçileri, Kızıl Gezegen’de çalışan atom saatlerinin her gün ortalama 477 mikrosaniye ileri gittiğini belirledi. Bu farkın, Mars’ın eliptik yörüngesi ve değişen kütleçekim etkileri nedeniyle bir Mars yılı boyunca günlük 226 mikrosaniyeye kadar değiştiği hesaplandı.
ZAMAN NEDEN FARKLI AKIYOR?
Mars’ın bir günü, yani bir “sol”, Dünya gününden yaklaşık 40 dakika daha uzun. Bir Mars yılı ise 687 Dünya günü sürüyor. Ancak bu takvimsel farklar, bir saniyenin iki gezegende aynı hızda akıp akmadığını açıklamaya yetmiyor.
Genel görelilik teorisine göre, kütleçekimin güçlü olduğu bölgelerde zaman daha yavaş; zayıf olduğu bölgelerde ise daha hızlı akıyor. Mars, Dünya’ya kıyasla çok daha zayıf bir yüzey çekimine sahip olduğu için atom saatleri Mars’ta doğal olarak daha hızlı çalışıyor. Ayrıca Mars’ın oldukça eliptik yörüngesi, gezegenin Güneş’e olan uzaklığını ve yörünge hızını sürekli değiştirdiği için zaman akışında günlük dalgalanmalara neden oluyor.
HESAPLAMALAR NASIL YAPILDI?
NIST ekibi, Mars’ta sabit bir zaman referansı oluşturmak amacıyla gezegenin yörünge hareketini, yüzeydeki kütleçekim değerlerini ve onlarca yıllık Mars görevlerinden elde edilen verileri matematiksel modellerle bir araya getirdi. Bu modeller, Mars yüzeyindeki zamanın Dünya’daki saatlere göre sürekli olarak ileri gittiğini doğruladı.
GELECEK MARS GÖREVLERİ İÇİN KRİTİK ÖNEMDE
Bugün Dünya’dan Mars’a gönderilen bir sinyalin ulaşması, gezegenlerin konumuna bağlı olarak 4 ila 24 dakika sürüyor. Bu gecikme, iletişimden navigasyona kadar pek çok alanda büyük zorluklara yol açıyor. Uzmanlara göre gelecekte Mars kolonileri, gezegenler arası internet altyapısı ve otonom keşif sistemleri kurulmak isteniyorsa her iki gezegen için uyumlu bir zaman standardı oluşturmak zorunlu hale gelecek.
