İshalin sık ve sulu dışkılama şeklinde ortaya çıktığını belirten Prof. Dr. Sarıkaya, “Evet, bakteriler, virüsler ve parazitler ishalin yaygın nedenleridir; ancak bunun tek açıklaması bu değildir” dedi. Ona göre laktoz intoleransı, gluten duyarlılığı, irritabl bağırsak sendromu, inflamatuvar bağırsak hastalıkları ve pankreas enzim yetmezliği gibi durumlar da ishalin sinsi tetikleyicileri arasında yer alıyor.
Prof. Dr. Sarıkaya, ishalin süresine göre değerlendirilmesi gerektiğini vurgulayarak akut ishalinin genelde kısa sürdüğünü ve iki haftayı geçmeden iyileştiğini belirtti. Kronik ishalde ise dört haftadan uzun devam etmesi durumunda altta ciddi sorunların olabileceğini söyleyen Sarıkaya, tanı sürecinde dışkı analizinin belirleyici olduğunu ifade etti.
Dışkıda mikrop, lökosit veya yağ varlığının ölçüldüğünü belirten Sarıkaya, gereken durumlarda dışkı kültürü yapılması gerektiğini ve sıvı-elektrolit kaybını değerlendirmek amacıyla kan testleri uygulanmalı dedi. Kronik vakalarda ileri incelemeler gastroskopi ve kolonoskopi gerekebilir.
Prof. Dr. Sarıkaya, korunmada en etkili yöntemin el hijyeni olduğunu ifade ederek şu önerilerde bulundu:
Yemekten önce ve tuvalet sonrası mutlaka sabunlu suyla eller yıkanmalı.
Seyahatlerde pişmiş yiyecekler tercih edilmeli.
Açıkta satılan veya uzun süre beklemiş gıdalardan uzak durulmalı.
Şişe suyu kullanılmalı, buz tüketimi sınırlandırılmalı.
Beslenmede Dikkat Edilmesi Gerekenler
İshal döneminde sıvı ve elektrolit dengesinin korunmasının büyük önem taşıdığını belirten Sarıkaya, şunları tavsiye etti:
Yağlı, baharatlı ve asitli gıdalardan uzak durulmalı.
Gazlı içecekler tüketilmemeli; su ve ayran tercih edilmeli.
Çocuklar ve yaşlılar sıvı kaybına daha duyarlı olduğu için gerektiğinde rehidratasyon solüsyonları kullanılmalı.
Ayrıca probiyotiklerin bağırsak florasının toparlanmasına yardımcı olabileceğini ifade eden Prof. Dr. Sarıkaya, ateş ve şiddetli karın ağrısı gibi belirtilerin bakteriyel bir enfeksiyona işaret edebileceğini ve bu durumda mutlaka doktora başvurulması gerektiğini söyledi.
