İktidarın 2023’te 33 bin 519 megavat (MW) depolamalı rüzgar enerjisi (RES) ile güneş enerjisi santrali (GES) lisanslarını kamu çıkarlarını düşünmeden ihalesiz dağıttığını söyleyen İYİ Parti Milletvekili Erhan Usta, bu nedenle devletin önümüzdeki 20 yılda 53 milyar 100 milyon dolar (yaklaşık 2 trilyon 115 milyar TL) zarara uğrayacağını savundu.
5.85’TEN DÜŞTÜ
Lisansların bir bölümünün ‘çantacı’ denilen aracılarca alınıp başkalarına satılarak büyük paralar kazanıldığını da anlatan Usta, lisanları alanlar arasında bürokrat ve siyasetçilerin de olabileceğini söyledi. Usta, ‘asrın soygunu’ dediği olayı Enerji Bakanı Alparslan Bayraktar’ın da bulunduğu TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki bütçe görüşmelerinde açıkladı.
Usta, “AKP iktidarı, 2023’te ihale açmadan RES ve GES lisansını tahsise açtı. ‘Erken gelen oturur’ mantığıyla açılan lisanslar için asgari sermaye, katkı payı ve teminat gibi şartlar konulmadı. 18.649 MW RES ve 14.870 MW GES lisansı bol keseden dağıtıldı. 2024’te bu sefer ihaleyle GES ve RES lisansı tahsis edildi. Bu kez kamu yararına olacak şekilde fiyat garantisi ve katkı payı ödemesi gibi şartlar da kondu. Bu yolla 800 MW GES ve 1.200 MW RES lisansı verildi” dedi. Devlet ihalesiz GES ve RES’lerden elektriğin 1 kws’ini 5.85 centten almak zorunda kalırken, ihaleli santrallerde fiyat 3.5 cente düştü. Usta, ilk lisansların ihalesiz dağıtılması yüzünden önümüzdeki 10 yılda devletin firmalara 35.6 milyar dolar, ikinci 10 yılda da 17.5 milyar dolar olmak üzere toplam 53.1 milyar dolar ‘fazladan’ para ödeyeceğini iddia etti.
Erhan Usta, başka bir vurgunun da elektrik dağıtım özelleştirmelerinde yaşandığını söyledi. ‘Elektrik faturaları ucuzlayacak’ denilerek elektrik dağıtımının özelleştirildiğini ancak 2014’ten bu yana toplam kayıp kaçak, dağıtım ve iletim bedelinin yüzde 2.513, enerji bedelinin ise (alt kademe) yüzde 137.6 arttığını söyledi. Dağıtım bedelinin enerji bedeline oranının da bu sürede yüzde 33.8’den yüzde 371.6’ya çıktığını belirten Usta, “Hani elektrik ucuzlayacaktı? Dağıtım özelleştirmesi milletin sırtında kambur haline geldi” dedi.
