Parkinson’un erken evresindeki fareler üzerinde yapılan deneylerde, gürültüye maruz kalan hayvanların hareket kabiliyetlerini ve denge kontrolünü kaybetmeye başladığı belirlendi.
Araştırma ekibi, deneyleri 85 ila 100 desibel arasında değişen ses düzeylerinde gerçekleştirdi. Bu aralık, bir çim biçme makinesi ya da mutfak mikseri kadar yüksek bir sese denk geliyor.
İlk deneyde, fareler yalnızca bir saat boyunca gürültüye maruz bırakıldı. Sonuçta, hayvanların hareketlerinde kısa süreli yavaşlama ve denge bozulması gözlendi.
İkinci aşamada ise deneyler yedi gün boyunca devam etti. Fareler her gün birer saat boyunca aynı gürültüye maruz bırakıldığında, kalıcı motor bozukluklar ortaya çıktı.
Bilim insanları, yüksek sesin beynin işitme merkezi olan “inferior colliculus” bölgesini aşırı uyardığını keşfetti. Bu bölgenin, dopamin üretiminden sorumlu “substantia nigra” adlı alanla doğrudan bağlantılı olduğu tespit edildi.
Aşırı uyarılma sonucunda bu dopamin üreten nöronların hasar gördüğü ve öldüğü, dolayısıyla motor becerilerde bozulmaların ortaya çıktığı belirlendi. Ayrıca araştırmada, gürültünün dopamin taşıyan VMAT2 adlı proteinin seviyesini azalttığı saptandı. Bu proteinin azalmasıyla birlikte dopamin eksikliği oluştu ve Parkinson benzeri hareket bozuklukları ortaya çıktı.
Bilim insanları, elde edilen bulguların Parkinson hastalığının yalnızca genetik faktörlerle sınırlı olmadığını, aynı zamanda çevresel etkenlerin de hastalığın seyrini etkileyebileceğini gösterdiğini vurguladı.
Araştırmanın sonuçları, nörolojik hastalıkların önlenmesinde gürültü kirliliğinin de dikkate alınması gerektiğini ortaya koydu. Çalışmanın yazarları, “Yüksek sesli ortamlarda uzun süre kalmak, beyindeki dopamin dengesini bozabilir ve Parkinson benzeri bozuklukların ilerlemesini hızlandırabilir.” ifadelerini kullandı.
