Florida’da yapılan yeni bir araştırma, yüksek ve düzenli alkol tüketiminin, dünyanın en tehlikeli kanser türlerinden biri olan pankreas kanseri riskini ciddi ölçüde artırdığını gösterdi.
Araştırmaya göre, alkol, pankreasta sindirim enzimlerini üreten hücrelere doğrudan zarar veriyor. Sindirim sisteminde ve kan şekeri dengesinde önemli rol oynayan pankreas, uzun süreli iltihaplanma sonucu hasar görüyor. Bu iltihap, zamanla kansere dönüşebilecek hasarlara yol açabiliyor.
Pankreas kanseri her yıl Birleşik Krallık’ta 9.000, ABD’de ise 52.000’den fazla kişinin ölümüne neden oluyor. Uzmanlar, kanser gelişiminde “Ras” adlı gende mutasyonun gerekli olduğunu, bu genin hücre büyümesini kontrol eden en önemli genlerden biri olduğunu belirtiyor.
Ayrıca, “CREB” adlı iltihap tetikleyici genin etkisiz hale getirilmesinin, pankreasta kanser öncüsü veya kanserli hücre oluşumunun önlenebileceğini gösteren bulgular elde edildi.
Son yıllarda pankreas kanseri vakalarında gençlerde artış gözlemleniyor. Bu artış henüz ölüm oranlarına yansımıyor. Ancak pankreas kanseri, teşhis sonrası bir yıl içinde hastaların sadece %10’unun hayatta kaldığı, çok düşük yaşam süresi olan bir hastalık. Üç yıl sonunda sağ kalım oranı %1’e, on yıl sonunda ise %5’in altına düşüyor.
Uzmanlar, erken teşhisin hayati önem taşıdığını vurgulayarak, ani kilo kaybı, sürekli yorgunluk, karın ağrısı, bağırsak alışkanlıklarında değişiklik ve cilt ile gözlerde sararma gibi belirtilere dikkat edilmesi gerektiğini söylüyor.
Pankreas kanserinin en yaygın türü adenokarsinom olup, vakaların yaklaşık %90’ını oluşturuyor. Genellikle belirti vermeden ilerleyen bu tür, hastalar kilo kaybı ve sararma gibi şikayetlerle doktora başvurduğunda çoğu zaman ileri evrede teşhis ediliyor. Bu nedenle “sessiz katil” olarak adlandırılıyor.
Pankreasta daha yavaş ilerleyen ve bazen iyi huylu olabilen endokrin tümörler de görülebiliyor. Ancak bu tümörler de zamanla kansere dönüşebiliyor.
Bazı uzmanlar, gençlerdeki vaka artışının gerçek bir artıştan çok, MR ve BT gibi gelişmiş görüntüleme tekniklerinin yaygınlaşmasından kaynaklanabileceğini düşünüyor.
İngiltere Ulusal Sağlık Servisi’ne (NHS) göre, pankreas kanseri riski yüksek olanlar arasında 65 yaş üstü kişiler, kronik pankreatit hastaları ve ailelerinde pankreas kanseri öyküsü olanlar bulunuyor.
Diğer risk faktörleri arasında sigara kullanımı, obezite, diyabet, işlenmiş et tüketimi ve bazı kan grupları yer alıyor.