Avustralya’da yürütülen yeni ve kapsamlı bir araştırma, bağırsakta görülen iki farklı polip türünün aynı anda bulunmasının, bağırsak kanseri riskini beş kat artırabileceğini ortaya koydu. Bağırsak kanseri son yılların en çok görülen kanser türleri arasında yer alıyor. Özellikle gençlerde görülme sıklığı hızla yükseliyor.
Flinders Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen araştırmada, bağırsak duvarında gelişen iyi huylu ancak kansere dönüşme potansiyeli taşıyan polipler incelendi. Normalde zararsız olan poliplerin adenom ya da tırtıklı polip olması durumunda risk artıyor.
En önemli nokta ise her iki polip türünün bir arada bulunması. İleri kanser öncesi değişimlerin görülme olasılığını tek polip türüne sahip kişilere kıyasla beş kat yükseltiyor.
Çalışmanın yazarı Dr. Molla Wassie, “Polipler çoğu zaman masumdur, ancak hem adenom hem tırtıklı polip birlikte geliştiğinde kanser riski belirgin şekilde artar. Bu kişiler kolonoskopi takip programlarını kesinlikle aksatmamalıdır” dedi.
8.400’den fazla kolonoskopi kaydının incelendiği çalışma, bu alandaki en geniş çaplı araştırmalardan biri.
Verilerin analizi, tırtıklı polip saptanan hastaların neredeyse yarısında adenom da bulunduğunu gösterdi. Bu durum, risk grubunun önceki tahminlerden çok daha geniş olduğunu ortaya koyuyor.
Dr. Wassie, bu bulguların “iki polip türünün farklı kanser yollarını aynı anda tetikleyebileceğini” düşündürdüğünü belirterek, erken tanı ve düzenli izlemin hayati önem taşıdığını vurguladı.
Araştırma ayrıca tırtıklı poliplerin, adenomlara kıyasla kansere daha hızlı dönüşebileceğini de ortaya koyarak, kişiselleştirilmiş kolonoskopi takvimlerinin önemine dikkat çekti.
Poliplerin yaşla birlikte daha yaygınlaştığını belirten uzmanlar, 45 yaş üstü veya ailesinde bağırsak hastalığı öyküsü bulunan kişilerin düzenli tarama yaptırmasını öneriyor.
Avustralya’da 45–74 yaş arasındaki bireyler, Ulusal Bağırsak Kanseri Tarama Programı kapsamında iki yılda bir ücretsiz ev testi ile taramadan geçebiliyor.
Bağırsak kanserinin özellikle gençlerde artış göstermesi, kanserin tekrarlama riskini anlamaya yönelik başka çalışmaları da gündeme taşıyor. Güney Avustralya Üniversitesi’nden Prof. Michael Samuel, bağırsak kanseri tamamen alınsa bile hastalığın sıklıkla yeniden ortaya çıkabildiğini belirtiyor.
Samuel’in ekibi, kan dolaşımında saptanabilecek özel bir kimyasal bileşimi araştırarak bu biyobelirteç sayesinde hastalığın tekrarlama olasılığını önceden tespit etmeyi hedefliyor. Böylece gelecekte, düzenli kolonoskopi yerine kan testleriyle daha kolay ve erken tarama yapılabilmesi mümkün olabilir.
Prof. Samuel, “Henüz erken aşamadayız ancak bu biyobelirteçlerin kan testiyle tespit edilebilir olup olmadığını araştırıyoruz” diyerek çalışmaların umut verici olduğunu aktardı.
