Teknolojik cihazlara giderek daha bağımlı hale geldiğimiz günümüzde pek çok sağlık sorunuyla karşı karşıya kalıyoruz…
Karpal tünel sendromundan görme problemlerine, postür bozukluğundan vücut ağrılarına hatta depresyon ve sosyal izolasyona kadar pek çok sorun kaçınılmaz oluyor.
Uzun süre telefona bakan kişilerde teknoloji boynu (tech neck) olarak tanımlanan boyun ağrılarının da sık görülmeye başladığını belirten Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Semih Akı, bu sorunla ilgili çarpıcı bilgiler paylaştı…
Bilgisayar kullanırken ya da telefona bakarken, boynun arkasındaki kaslar başınızı dik tutmak için kasılmak zorunda kalır. Yani omurganın boyun bölgesindeki ilk yedi omuru kapsayan servikal bölge risk altındadır.
Saatlerce aynı pozisyonda kalındığında boyun kasları ve diskleri aşırı yüklenmeye maruz kalarak zorlanır. Çünkü bu tehlikeli alışkanlık boyun kaslarına 5 ila 8 kat daha fazla yük bindirir.
Üstelik bu durum sadece ağrılara neden olmaz, boyun eklemlerine ve disklerde de hasara yol açar.
İnsanlar genellikle ekran karşısında saatlerini aynı pozisyonda geçirir. Bu durum da en sık karşılaşılan şikâyet olan boyun ağrısına yol açar.
Ancak omurga bir çadır direği gibidir; buradaki bir sorun akciğer, kalp, mesane ve bağırsak gibi organlara da yansır…
Örneğin sırt bölgesindeki eğrilikler akciğer kapasitesini azaltır, ileri vakalarda kalbi etkiler. Beldeki eğrilikler mesaneye baskı yapar, bağırsak dolaşımını bozar. Omurgayla bağlantılı olarak kürek kemiği, omuz, kalça ve diz eklemleri de olumsuz etkilenebilir.
Çünkü vücuttaki kas-iskelet sistemi bir domino taşı gibi birbirine bağlıdır.
Teknoloji boynu, tedavi edilmezse; kas ve bağ kısalması, eklem hareketlerinin azalması ve deformasyonların ortaya çıkması gibi ciddi sıkıntılarla karşılaşılabilir.
Özellikle boyun hareketleri belirgin şekilde azalır. Hasta günlük yaşamında bu durumu hemen fark etmeyebilir çünkü ihtiyaç duymadığı hareketleri yapmaz. Ancak muayene sırasında kısıtlılık ortaya çıkar.
Boyun düzleşmesi, postür bozukluklarının tipik sonucudur. Normalde omurganın hafif C şeklinde kıvrımı normaldir, bu kaybolduğunda veya tersine döndüğünde ise ciddi postür bozuklukları ortaya çıkar. Boyun düzleşmesi zamanla sırtı ve beli de etkiler, omuz hareketlerini kısıtlar.
Teknoloji boynu zamanla şu belirtilere yol açar:
– Duruş değişiklikleri… Forward head yani öne eğik baş pozisyonu belirginleşir.
– Araba kullanırken arkaya bakmada zorlanma.
– Boynu tek başına çeviremeyip tüm vücudu döndürme ihtiyacı.
– Baş ağrısı
– Çene ekleminde ağrı, omuzlarda kısıtlılık.
– Sırt, bel, kalça, bacak ve hatta ayak bileğine yayılan ağrılar.
– Bel bölgesindeki bozulmalara bağlı mesane sorunları. Şiddetli durumlarda, boynunuzdaki sıkışmış bir sinir nedeniyle kollara kadar inen uyuşma, karıncalanma veya güçsüzlük yaşanabilir.
Teknoloji boynunun uzun süre telefon kullanımı dışındaki diğer sebepleri ise şöyle sıralanabilir:
– Trafikte uzun süre hareketsiz kalmak, direksiyon başında öne eğilmek.
– Bilgisayar başında saatlerce mola vermeden çalışmak.
– Çalışma masasında sandalyeyi ve ekranı yanlış yükseklikte kullanmak.
– Kafelerde saatlerce hareketsiz şekilde oturup zaman geçirmek.
– Oyun konsolu ya da televizyon karşısında öne eğik şekilde saatler geçirmek.
– Eller serbest kalsın diye telefonu omuzla kulağa sıkıştırmak.
Hipertansiyon ya da diyabet gibi kronik bir rahatsızlık olan ‘teknoloji boynu’nun tedavisinde egzersizi bir yaşam biçimine dönüştürmek şarttır.
Şikayetler, egzersiz yapıldığı sürece azalır, bırakıldığında ise geri döner. Bu nedenle kas-iskelet sisteminin ömür boyu ihtiyaç duyduğu ilaç, egzersiz ve spordur.
Günlük 10–15 dakikalık egzersizler hastaların şikayetlerini azaltarak yaşam kalitesini ciddi şekilde artırır.
Fizik tedavi programları, kayropraktik veya manuel terapi yöntemleri, kas spazmını azaltmaya yönelik enjeksiyonlar, gerekirse kısa süreli ilaç kullanımı da tedaviyi destekleyebilir. Ek olarak kısa süreli korse kullanımı da tavsiye edilebilir fakat mutlaka egzersizle desteklenmelidir. Aksi halde kaslarda erime olur ve alışkanlık gelişir.
Asıl amaç kasları güçlendirerek doğal bir korse oluşturmaktır. Yüzme, tempolu yürüyüş ve bisiklet sürme omurga kaslarını çalıştırarak en doğal korumayı sağlayan aktiviteler arasında yer alır.
– Başınıza öne, arkaya ve yanlara doğru ellerinize bastırın. Her yönde 5–10 saniye basınç uygulayın, 5 tekrar yapın.
– Dik otururken kürek kemiklerinizi birbirine yaklaştırın. 10–12 tekrar, 2 set yapın.
– Sırtınızı duvara yaslayın, baş–omuz–bel temasını koruyarak 30 saniye bekleyin, 2 tekrar yapın.
– İki su şişesini ağırlık gibi kullanarak kollarınızı yana açın. 8–12 tekrar, 2 set uygulayın.
– Omuzlarınızı yukarı kaldırıp bırakın. 10 tekrar yapın.
– Eller başınızın arkasında iken dirseklerinizi geriye doğru açın. 10 tekrar uygulayın.
– Bir elinizle başınızı yana doğru çekin, boyun yan kaslarını esnetin. 15–20 saniye bekleyin, her yöne 2–3 tekrar yapın.
– Yere sırtüstü uzanarak ense altına rulo şeklinde bir havlu yerleştirin ve boynunuzun esnemesine izin verin.
Hipertansiyon ya da diyabet gibi kronik bir rahatsızlık olan ‘teknoloji boynu’nun tedavisinde egzersizi bir yaşam biçimine dönüştürmek şarttır. Şikayetler, egzersiz yapıldığı sürece azalır, bırakıldığında ise geri döner. Bu nedenle kas-iskelet sisteminin ömür boyu ihtiyaç duyduğu ilaç, egzersiz ve spordur
– Başınızı sağa ve sola çevirin, her pozisyonda 5–10 saniye bekleyin. Bunu toplam 5–10 tekrar uygulayın.
– Çenenizi göğsünüze yaklaştırın, ardından yukarı bakın. Her pozisyonda 5–10 saniye kalın, 5–10 tekrar yapın.
– Başınızı yana eğerek kulağınızı omzunuza yaklaştırın. 5–10 saniye bekleyin, her yöne olmak üzere 5 tekrar yapın.
