Almanya’daki Würzburg Üniversitesi’nden mikrobiyolog Christoph Binsfeld, “Bazı bileşiklerin bakterilerdeki genlerin işleyişini incelikli ama tutarlı şekilde değiştirdiğini gösterdik” dedi.
Araştırmada 94 kimyasalın E. coli üzerindeki etkisi analiz edildi. Bu maddelerden yaklaşık üçte birinin bakteri hücresine madde giriş ve çıkışını düzenleyen genlerin aktivitesini değiştirdiği belirlendi. En güçlü etki ise kafeinde gözlemlendi.
Bilim insanları, bunun “düşük seviyeli antibiyotik direnci” olarak bilinen bir duruma işaret ettiğini aktardı. Bu durum, bakterilerin ilacın etkisini tamamen engellediği klasik dirençten farklı olarak, genlerdeki değişimler ve hücrelerin çevresel koşullara verdiği tepkiler sonucu ortaya çıkıyor.
Tübingen Üniversitesi’nden biyomühendis Ana Rita Broshadou, kafeinin, bakteri hücrelerinde madde taşınmasını düzenleyen Rob proteini üzerinden etki gösterdiğini açıkladı. Broshadou, “Kafein, Rob proteiniyle başlayan ve taşıma sistemlerinin yeniden düzenlenmesiyle devam eden bir zincir başlatıyor. Bu nedenle bakteriler daha az antibiyotik emiyor” ifadesini kullandı.
Araştırmacılar, söz konusu bulguların laboratuvar ortamında elde edildiğini, insan vücudunda aynı etkinin görülüp görülmeyeceğinin henüz bilinmediğini vurguladı. Ayrıca, antibiyotik tedavisini olumsuz etkileyecek seviyeye ulaşmak için ne kadar kahve tüketilmesi gerektiği konusunda kesin bir bilgi bulunmuyor.
İlginç şekilde, Salmonella enterica adlı bakteri türünde benzer bir etki gözlenmedi. Bu bulgu, kafeinin yalnızca belirli mikroorganizmalar üzerinde etkili olabileceğini düşündürüyor.
Bilim insanları, düşük seviyeli antibiyotik direncinin mekanizmalarının aydınlatılmasının tedavi süreçlerini güçlendireceğini belirtiyor. Daha fazla araştırmayla bu etkileşimin detaylı şekilde anlaşılması halinde antibiyotiklerin etkinliğinin artırılabileceği ifade ediliyor.
Öte yandan uzmanlar, kahve ve çayın aşırı sıcak tüketilmesinin de riskli olduğuna dikkat çekiyor. ABD Ulusal Kanser Enstitüsü’nün araştırmasına göre, bu alışkanlık yemek borusu kanseri riskini önemli ölçüde artırabiliyor.
