Kanada’dan ABD’ye nükleer atık taşınması planı, kamuoyunda endişeleri artırdı. Uluslararası nükleer hizmetler şirketi EnergySolutions, Kanada’dan 1 milyon metreküpten fazla radyoaktif atığı Utah’taki bertaraf tesisine getirmek istiyor. Sevkiyatın, Salt Lake City’ye yaklaşık bir saat mesafedeki tesise trenle yapılması planlanıyor.
Utah News Dispatch’in aktardığına göre taşınacak atıklar “en düşük tehlike sınıfı” olarak tanımlansa da, çevre örgütleri riskin küçümsenmemesi gerektiğini savunuyor. Atıklar arasında, radyoaktif maddelerle çalışmış personelin kullandığı ekipmanlar gibi malzemeler bulunuyor.
Utah Sağlıklı Çevre İttifakı’ndan (Healthy Environment Alliance of Utah) Carmen Valdez, planın kamu güvenliği boyutuna ilişkin ciddi soru işaretleri olduğunu söyledi.
“Radyasyonun her seviyesi insan sağlığı için zararlı olabilir. Açıkçası güvenli bir seviye yok” diyen Valdez, şirketin uluslararası atık transferi konusunda kamuoyunu yeterince bilgilendirmediğini vurguladı.
Valdez’e göre şeffaflık eksikliği, yalnızca sağlık değil, uluslararası güvenlik açısından da riskler barındırıyor.
Sevkiyat öncesinde çözülmesi gereken bürokratik pürüzler de var. Atıkların ABD mi yoksa Kanada standartlarına göre mi sınıflandırılacağı net değil. Utah’taki tesis yalnızca “Sınıf A” olarak tanımlanan düşük seviyeli atıkları kabul edebiliyor.
Öte yandan Utah’ta yapılan yasal değişiklikle zayıflatılmış uranyumun da Sınıf A kapsamına alınması, atıkların bu tesise gönderilmesinin önünü açtı. EnergySolutions, sevkiyat için sekiz eyaleti temsil eden NorthWest Interstate Compact kurulundan onay bekliyor.
Valdez, eyalet yönetiminin projeye sıcak baktığını ancak halkın görüşünün göz ardı edildiğini savundu:
“Vali de yasama organı da bu sevkiyatın gerçekleşmesini istiyor. Ama halkın bu atıkların ülkeye ve eyalete girmesini isteyip istemediği konuşulmuyor.”
