Alınan kararların otomotiv sektöründe belirsizlik oluşturduğu belirtiliyor. Uzmanlara göre, ani hayata geçirilen bu tür düzenlemeler sektörde öngörülebilirliği zorlaştırıyor. Üretim, sipariş ve lojistik planlarının yeniden düzenlenmesi gerektiği ifade edilirken, 60 günlük uyum süresinin yetersiz olduğuna dikkat çekildi.
Sektör temsilcileri, tüketicilerin vergi avantajı bulunan modellere yöneldiğini ancak bu durumun orta ve uzun vadeli planlamaları daha da güçleştirdiğini vurguladı. Markaların hangi modelleri getireceğine ve hangi ürün gruplarına ağırlık vereceğine karar vermekte zorlandığı belirtildi.
Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, kararların Dünya Ticaret Örgütü kurallarına ve Türkiye’nin AB Gümrük Birliği yükümlülüklerine uygun olduğu ifade edildi. Açıklamada, “Amaç yerli sanayi ve istihdamı korumaktır. Artan ithalat baskısına karşı sektörümüzün korunması ihtiyacı doğmuştur” denildi.
Cumhurbaşkanı Kararı’na göre, konvansiyonel ve hibrit otomobillerde adet başına yüzde 25 veya en az 6 bin dolar, plug-in hibritlerde yüzde 30 veya en az 7 bin dolar, elektrikli otomobillerde ise yüzde 30 veya en az 8 bin 500 dolar ek mali yükümlülük uygulanacak. Vergilendirme sırasında oransal ya da maktu vergiden hangisi yüksekse o esas alınacak. Düzenleme, kararın yayımlandığı 22 Eylül’den itibaren 60 gün sonra yürürlüğe girecek.
Uzmanlara göre düzenleme, ikinci el piyasasına kısa sürede yansıyacak. İthal araçların vergilerle pahalanması, tüketiciyi ikinci ele yönlendirecek ve fiyatları yükseltecek. Özellikle Çin ve ABD menşeli araçların yoğun olduğu segmentlerde fiyat düşüşleri görülürken, yerli üretim modellerin hem sıfır kilometrede hem de ikinci elde değerini daha güçlü koruyacağı belirtiliyor. Bununla birlikte, yüksek vergi yükü nedeniyle bazı ithal modellerin ikinci elde bulunabilirliği azalacak ve bu da fiyat artışlarını hızlandıracak.
2018’de ABD’nin Türk çelik ve alüminyum ürünlerine getirdiği ek vergilere karşılık Türkiye’nin uyguladığı misilleme vergileri yeni düzenlemeyle kaldırıldı. O dönem ABD’den ithal edilen otomobillerdeki yüksek vergi yükü Tesla, Ford, Mercedes ve BMW gibi markaların Türkiye satışlarını zorlaştırmıştı.
Bakanlık açıklamasında, ABD ile yürütülen müzakerelerin olumlu ilerlediği ve ek mali yükümlülüklerin bu kapsamda sona erdirildiği belirtildi.
