Tayvanlı bilim insanları, tatlıların vazgeçilmez baharatına dair ilginç bir araştırma yaptı. Tarçında bulunan sinnamik asidin vücutta metabolize edilmesiyle ortaya çıkan sodyum benzoatın, hafif Alzheimer hastalarında bilişsel işlevi iyileştirebileceğini ortaya koydular. Çalışmanın sonuçları Translational Psychiatry dergisinde yayımlandı.
Araştırma, yaşları 50 ile 100 arasında değişen ve hafif evre Alzheimer tanısı konmuş 149 hasta üzerinde gerçekleştirildi. Katılımcıların kanlarında amiloid-beta adı verilen ve hastalığın temel nedeni olarak bilinen proteinin yüksek seviyede bulunduğu belirlendi.
Hastalar 24 hafta boyunca dört gruba ayrılarak plasebo 500 mg, 750 mg ya da 1.000 mg sodyum benzoat kapsülleri aldı.
Özellikle 750 mg ve 1.000 mg alan gruplarda, amiloid-beta 1-40 ve toplam amiloid-beta seviyelerinde belirgin azalma gözlendi.
Yüksek başlangıç amiloid-beta 1-42 seviyesine sahip hastalar, bilişsel testlerde daha büyük ilerleme kaydetti.
Plasebo grubunda ise aynı iyileşme görülmedi. Tedavi süresince sodyum benzoatın plaseboya benzer bir yan etki profili sergilediği yani güvenli ve tolere edilebilir olduğu bildirildi.
Katılımcıların bilişsel performansı, Alzheimer Hastalığı Değerlendirme Ölçeği-Bilişsel Alt Ölçek (ADAS-Cog) ile ölçüldü. Daha düşük puanın daha iyi işlevi gösterdiği bu testte, yüksek doz alan hastalar 24 hafta sonunda anlamlı derecede daha iyi sonuçlar verdi.
Tarçının içerisinde bulunan doğal sinnamik asit, vücutta antioksidan gibi çalışır. Bu da dış etkenlerden dolayı vücuda girip zarar veren moleküllerin stresini azaltmaya yardımcı olur. İltihabı düşürür ve insülin işleme kapasitesini korur.
DNA hasarını engellediğini gibi yağ parçalanmasını destekler ve enzimleri aktive eder. Bu da obeziteyle mücadele etmesine yarar. Fakat yapılan çalışmada, kullanılan sodyum benzoat farmasötik dozlarda verildi. Tarçında doğal olarak bulunan miktar bu seviyelerin çok altında. Yani yalnızca baharata güvenerek aynı etkiyi sağlamak mümkün değil.
Alzheimer hastalığı için halihazırda onaylı bazı intravenöz tedaviler, amiloid-beta plaklarını hedef alarak bilişsel gerilemeyi yavaşlatabiliyor. Ancak bu ilaçlar yüksek maliyet, sık infüzyon gereksinimi ve beyin şişmesi veya kanama riski gibi önemli dezavantajlar taşıyor.
Bu nedenle uzmanlar, ağızdan alınabilen, güvenli ve kolay uygulanabilir sodyum benzoatın “geleceğin amiloid-beta azaltıcı ilacı” olabileceğini düşünüyor.
Sodyum benzoatın faydaları daha önce de araştırılmıştı.
2016’da Chicago Rush Üniversitesi’nden Dr. Kalipada Pahan, tarçının öğrenme ve hafızayı destekleyebileceğini öne sürdü.
Fare deneylerinde tarçın tüketimi, beynin hafıza merkezi olan hipokampüsteki zararlı değişiklikleri tersine çevirdi.
2023’te Çin ve Brezilya’dan ekipler, sodyum benzoatın Alzheimer hastalarının kanındaki amiloid-beta ve tau protein birikimini azalttığını raporladı.
