Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, ülkedeki yolsuzluk araştırma kurumlarının bağımsızlığını ortadan kaldıran bir yasayı Salı gecesi imzaladı. Bu, Rusya’nın diktatör olarak nitelendirdiği Zelenski’nin, üç yıl önce başlayan savaşın başından beri ilk kez Ukrayna halkı tarafından protesto edilmesine neden oldu.
Yeni yasa, yolsuzlukla mücadelede kilit rol oynayan kurumların bağımsız soruşturma yetkilerini fiilen elinden alıyor. Meclis internet sitesinde yasanın imzalandığı teyit edildi. Bu karar, Kiev’deki devlet başkanlığı yerleşkesi önünde Zelenski’nin yasayı veto etmesi için saatlerce süren protestoların hemen ardından geldi.
Hükümetin hesap verebilirliği sona erdi.
12414 numaralı yasa, Ukrayna Ulusal Yolsuzlukla Mücadele Bürosu (NABU) ve Uzman Yolsuzlukla Mücadele Savcılığı’nın (SAPO) bağımsız soruşturma yürütme yetkisini ortadan kaldırarak bu yetkiyi doğrudan Başsavcılık’a devrediyor. Tasarı, mecliste hızlı bir şekilde ikinci oylamadan geçerek yasalaştı. Değişiklikler, diğer düzenlemeler arasına gizlice eklenmiş; ancak yasanın içeriği kısa sürede ortaya çıktı. Yasanın içeriğini öğrenen Ukraynalılar sokaklara döküldü. Salı gecesi başkent Kiev’de yaklaşık 2 ila 3 bin kişi Ivan Franko Tiyatrosu yakınında toplanarak yasayı protesto etti.
Protestolar umursanmadı.
Kalabalığın büyük kısmını gençler oluşturuyordu. 2022’de başlayan işgalden beri yürürlükte olan sıkıyönetim, protestoları yasaklıyordu, ancak bu protestocuları durdurmadı. KyivPost muhabiri Sergii Kostezh, “İnsanlar eski Cumhurbaşkanı Yanukoviç dönemine dönmek istemiyor. Ukrayna’nın yeniden Rusya’ya benzemesini kabul etmiyorlar” dedi. İlan edilen sokağa çıkma yasağına rağmen protestolar devam etti. 2014’te baskıcı Viktor Yanukoviç hükümetini devirmiş olan Euromaidan protestolarından beri ilk kez bir Ukrayna hükümeti bu kadar büyük bir tepkiyle karşılaştı. Muhalefet milletvekili Yaroslav Jheleznıyak, Zelenski’nin yasayı oylamanın hemen ardından imzaladığını Telegram hesabından duyurarak, “Protestolar umurlarında değil” dedi.