Güney Teksas’taki Rio Grande kasabası, sıradan bir görünüme sahip olmasına rağmen, Amerika’da en yüksek bunama oranlarıyla karşı karşıya. 15 bin nüfuslu bu küçük kasabada, 65 yaş ve üzeri çok sayıda kişi demans hastası. Durum o kadar ciddi ki, kasaba için özel bir kriz masası oluşturulmuş. Dr. Gladys Maestre ise, tespit edilen vaka sayısının buzdağının sadece görünen kısmı olduğunu ve gerçek rakamların çok daha yüksek olabileceğini düşünüyor.
Bölgede sağlık hizmetlerine erişimin zorluğuna dikkat çeken Dr. Maestre, kapı kapı dolaşılarak yapılacak epidemiyolojik çalışmalarla ancak gerçek tablonun ortaya çıkabileceğini belirtiyor. Pek çok kişinin sağlık sigortası olmadığı için tanı konulamadığını ve bu vakaların resmi kayıtlara geçmediğini de ekliyor.
Rio Grande’nin bu kadar kırılgan olmasının ardında birden fazla faktör yatıyor. Dr. Maestre, bunların başında yüksek yoksulluk oranının geldiğini vurguluyor. Starr County’deki yoksulluk oranı yüzde 30 civarında, bu da ABD ortalamasının iki katından fazla. Uzmanlara göre, düşük gelir, kötü hava kalitesi, araba bağımlılığı, sınırlı sosyal etkileşim ve yüksek stres gibi faktörlerin bir araya gelmesi, demans riskini önemli ölçüde artırıyor.
Dr. Maestre ayrıca bölgedeki çevresel kirleticilere de dikkat çekiyor. Kasabanın su kaynağında ve eski evlerde arsenik ve kadmiyum gibi toksinlere rastlanmış. Bu maddeler, özellikle çocuklar ve yaşlılarda nörolojik hasarlara yol açabiliyor.
Güney Teksas’ın aşırı sıcakları da demans için bir başka önemli tetikleyici. Araştırmalar, sıcaklık arttıkça demansa bağlı hastaneye yatışlarda ve ölümlerde artış olduğunu gösteriyor.
Demans Belirtileri:
