Yeni nesil otomobillerin şık bir tasarım unsuru olarak görülen gövdeye gömülü (düz) kapı kolları, yaşanan ölümcül kazaların ardından ciddi bir güvenlik tartışmasının merkezine oturdu. Özellikle Almanya’da Tesla marka bir araçta üç kişinin yanarak ölmesi gibi vakalarda kurtarma çalışmalarını zorlaştırdığı iddia edilen bu kollar için, dünyanın en büyük otomobil pazarı olan Çin’in yasaklama hazırlığında olduğu bildirildi.
Tartışmalar, son dönemde yaşanan trajik olaylarla alevlendi. Almanya’da bir Tesla’nın karıştığı ve üç kişinin hayatını kaybettiği kazada, elektrikli kapı kollarının çalışmayarak tahliyeyi engellediği yönünde ciddi şüpheler bulunuyor. Benzer şekilde, Alman Otomobil Kulübü (ADAC) de bu tür kolların kaza anında hem yolcuların kaçışını hem de ilk yardım ekiplerinin müdahalesini zorlaştırdığını uzun süredir dile getiriyor. Elektrik kesintisi veya yangın durumunda çalışmayan, donan havalarda sıkışan veya şiddetli yağmurda kısa devre yapan bu mekanizmalar, ciddi bir güvenlik riski olarak görülüyor.
CarNewsChina’nın haberine göre, Çinli yetkililer, güvenlik riskleri nedeniyle tam gömme kapı kollarını yasaklamayı planlıyor. Bu ay taslağının tamamlanması beklenen yeni standardın, bir yıllık geçiş sürecinin ardından Temmuz 2027’de yürürlüğe girmesi hedefleniyor. Yarı gömme ve geleneksel kollara ise “mekanik bir yedek açma mekanizması” şartı getirilecek.
Peki bu kolların sağladığı fayda, taşıdığı riske değiyor mu? Uzmanlara göre pek değil. Gömme kolların aerodinamik sürtünmeyi yalnızca %0.5 ila %1 arasında gibi çok cüzi bir oranda azalttığı, bu kazancın ise mekanizmaların getirdiği 7-8 kilogramlık ek ağırlıkla dengelendiği belirtiliyor.
Dahası, bu kolların geleneksel kollara göre üç kat daha pahalı ve sekiz kat daha sık arıza yaptığı da raporlar arasında. Bu durum, yalnızca güvenlik riski değil, aynı zamanda kullanıcılar için daha yüksek onarım maliyetleri anlamına geliyor.
Bu olası yasak kararı, başta Nio ve Xpeng gibi Çinli üreticiler olmak üzere, tasarımlarında bu kolları kullanan Tesla, Hyundai, Kia ve birçok Avrupalı markayı da doğrudan etkileyecek.
Bu tartışma, otomotivdeki bir başka trendle de paralellik gösteriyor. Avrupa’daki EuroNCAP kurumu da, 2026’dan itibaren sinyal ve silecek gibi temel fonksiyonlar için fiziksel düğmeler yerine dokunmatik ekran kullanan araçlara tam güvenlik puanı vermeyeceğini açıklamıştı. Her iki gelişme de, otomobil tasarımında estetiğin, temel güvenlik prensiplerinin önüne geçip geçmediği sorgulamasını alevlendiriyor.
